De Open Monumenten Dag staat weer voor de deur! In het weekend van 9 en 10 september openen tientallen monumenten hun deuren. Maar met meer dan veertig verschillende monumenten in Rotterdam en maar twee dagen kan het lastig zijn te bepalen wat nu écht de moeite waard is. OPEN Rotterdam heeft daarom vijf bijzondere monumenten op een rij gezet.
Het thema dit jaar is Levend Erfgoed. Het is dit jaar namelijk twintig jaar geleden dat het UNESCO Verdrag voor de Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed is gesloten. Onder andere culturele gebruiken, tradities en ambachtelijke vaardigheden vallen onder levend erfgoed. Denk bijvoorbeeld aan het ambacht van een bierbrouwer of een architect. Die hebben beiden een plek – een brouwerij en een bouwhuis – nodig om hun ambacht uit te kunnen voeren.
Fenixloods II – FENIX
De Fenixloodsen zijn in 1923 gebouwd als opslagplek en kennen daarna een behoorlijk chaotische geschiedenis: In de Tweede Wereldoorlog zijn de loodsen zwaar beschadigd door Duitse zeemijnen en in 1950 zijn ze bijna volledig afgebrand. De grote loods is toen teruggebouwd als twee losse loodsen waarvan er één nu de Fenix Food Factory herbergt. In de tweede loods wordt er op dit moment hard gewerkt aan een immens museum waarin veel aandacht zal zijn voor de havengeschiedenis.
Je kunt zaterdag en zondag tussen 10.00 en 16.00 uur terecht bij de loods aan de Paul Nijghkade. Goed om te weten: omdat FENIX momenteel nog bezig is met de verbouwing, mogen kinderen onder de 12 jaar alleen langskomen onder begeleiding van een volwassene. Ook is de eerste verdieping enkel via een trap te bereiken. Er is geen lift aanwezig.
Rioolgemaal Westersingel
Het gemaal Westersingel is een oud stoomgemaal en zorgde voor een aanzienlijke verhoging van het woongenot rond de Westersingel. Het gemaal pompte namelijk het vervuilde water door een buis onder de Westzeedijk door naar de Zalmhaven. Dit water hoefde dus niet meer door de singel te worden afgevoerd. waardoor er een einde kwam aan de stank die uit de singel opsteeg tussen 1865 en 1890.
Het gemaal is in 1986 gemoderniseerd. Sindsdien wordt het vervuilde rioolwater via een persleiding onder de Maas naar de rioolzuiveringsinstallatie in de voormalige Dokhaven geleid.
Je kunt zaterdag tussen 11.00 tot 15.00 uur het gemaal aan de Westersingel 314 bezoeken.
Heineken Gebouw Rotterdam
De Heineken Brouwerij staat er niet meer, maar het kantoorgebouw van de Rotterdamse architect Willem Kromhout uit 1932 en de markante toren met erkers op de eerste verdieping staan er nog altijd.
Het kantoorgebouw aan de Crooswijksesingel 50 is zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur te bezoeken. Er is ook een audiotour beschikbaar.
Bouwcentrum Rotterdam
Als een van de eerste panden is het voormalig bouwcentrum Rotterdam na de Tweede Wereldoorlog opgebouwd. Het is een echt monument uit de wederopbouw, waar plannen werden gemaakt over nieuwe bouwprojecten, waar de architecten van over de hele wereld werden opgeleid en waar je als burger ook gewoon je nieuwe keukentegels uit kon komen kiezen
Het voormalige bouwcentrum aan het Kruisplein 15 is zaterdag en zondag tussen 10.00 en 16.00 uur te bezoeken.
Pakhuis Santos
Pakhuis Santos opende in 1903 de deuren en diende jaren als opslagplaats voor Braziliaanse koffie. Goed onderhouden werd het pakhuis echter niet. In 2012 werd het inmiddels verwaarloosde pand gerestaureerd door een bouwbedrijf uit Leiden. Het gebouw heeft van origine zes nagenoeg identieke verdiepingen op een bijna vierkante plattegrond. Er is een kelderverdieping over de hele oppervlakte van het gebouw. In het midden is een royaal atrium gerealiseerd met een centraal trappenhuis.
Momenteel wordt het voormalige pakhuis klaargemaakt voor het Nederlands Fotomuseum, dat in 2025 verhuist naar het pand.
Je kunt het monument zaterdag tussen 10.00 en 16.00 uur bezoeken. Omdat er per uur maar 100 mensen naar binnen kunnen, wordt reserveren aangeraden.
