De GGD Rotterdam-Rijnmond is per direct gestopt met het preventief vaccineren tegen rabiës (hondsdolheid), vanwege een landelijk tekort. De stop duurt waarschijnlijk tot januari volgend jaar. Alleen mensen die risico hebben gelopen, kunnen nog een vaccinatie halen. Maar wat is rabiës nu precies? En wat moet je doen als je nu een reis gepland hebt staan naar een land waar de ziekte voorkomt?
Wat is rabiës?
Rabies, beter bekend als hondsdolheid, is een levensgevaarlijke infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus. De meeste besmettingen vinden plaats buiten Europa. De GGD noemt het daarom ook wel een ‘importziekte’.
Hoe kun je het krijgen?
Je kunt rabiës krijgen door een krab, beet of lik van een (mogelijk) besmet dier. Vleermuizen, vossen, katten en honden kunnen het virus bij zich dragen. In Nederland komt rabiës nauwelijks onder dieren voor.
Wat zijn de symptomen en risico’s van de ziekte?
De tijd tussen het besmet raken en ziek worden, duurt meestal tussen de 20 en de 90 dagen. De ziekte begint meestal met klachten als rillingen, braken, hoofdpijn en koorts. Daarna volgen klachten als kramp, problemen met slikken en ademen en verlamming. Ook kunnen mensen met rabiës bang worden voor water. Vanwege de slik- en ademhalingsproblemen komt iemand met rabiës uiteindelijk te overlijden.
Hoe bescherm je jezelf ertegen?
Beschermen is beter dan voorkomen, stelt de GGD. Voor de meeste landen in Oost-Europa, Azië, Afrika of Latijns-Amerika wordt het voor vertrek al aangeraden om vaccinaties tegen rabiës te nemen. Een vaccinatieserie bestaat uit twee prikken, met minimaal een week ertussen. De prikken bieden levenslange bescherming.
Als je vooraf niet het vaccin hebt genomen en je wordt op reis toch gebeten, wat moet je dan doen?
Het is belangrijk om direct te handelen als je gebeten bent door een (mogelijk) besmet dier. Als je eenmaal klachten krijgt is behandeling namelijk niet meer mogelijk, waarschuwt de GGD. Wie gebeten is – ongevaccineerd of gevaccineerd – moet de wond voor minimaal 15 minuten grondig schoonmaken met zeep en water en daarna desinfecteren met alcohol of een jodiumoplossing. Neem daarna direct contact op met je zorgverzekering en ga zo snel mogelijk langs bij een arts.
Een arts beoordeelt vervolgens of er kans is op rabiës. Is die kans reëel? Dan krijg je een serie van vijf vaccinaties en antirabies-immunoglobuline toegediend.
Stel je hebt nu een reis gepland naar een land waar er (een verhoogde) kans rabiës is: wat moet je dan doen?
De GGD raadt het reizen naar landen waar de kans op rabiës hoger is omwille van het tekort aan vaccinaties niet af. Wel wordt het sterk afgeraden om honden of katten te aaien of te voeren. Hetzelfde geldt voor wilde dieren zoals apen, vleermuizen en vossen.