De ombudsman Rotterdam-Rijnmond pleit in een brief aan onder andere burgemeester Schouten voor een daklozenopvang die alleen toegankelijk is voor vrouwen. Volgens de ombudsman zijn de gemengde opvangplekken namelijk vaak te onveilig. Er zou sprake zijn van seksueel geweld, intimidatie en uitbuiting.
Marianne van den Anker, de ombudsman van Rotterdam, zegt dat ze signalen binnenkrijgt van ‘schrijnende situaties’ waarin vrouwen geen andere optie zien dan buiten de opvang te slapen. Het gaat dan om bankjes in het park, een portiek in de binnenstad of bij iemand thuis. Al is dat laatste wel vaak met een ’tegenprestatie’, schrijft de ombudsman. Een onacceptabele situatie, vindt Van den Anker.
Open brief
In een open brief aan onder andere burgemeester Schouten en verantwoordelijk wethouder Buijt, pleit de ombudsman daarom voor een opvang die exclusief voor vrouwen is. “Alleen al het Leger des Heils rapporteerde 21 vrouwen die momenteel in hun caseload zitten, maar geen gebruik maken van de nachtopvang, omdat zij deze als onveilig ervaren.”
Mogelijk gaat het dus om meer vrouwen, zegt de ombudsman. “Wij spreken namens alle vrouwen die nu buiten beeld blijven, omdat ze ‘niet urgent’ genoeg zijn of te ‘zelfredzaam’ worden verklaard.”
Jaar van de vrouw
Van den Anker zegt de gemengde opvangplekken wel te begrijpen, maar benadrukt dat dakloze vrouwen ‘per definitie kwetsbaar’ zijn. “Zij zijn niet veilig, niet gehoord en niet gezien”. Ook benoemt de ombudsman dat 2025 het Rotterdamse jaar van de vrouw is, maar dat die boodschap op deze manier geen betekenis heeft.
“Wat betekent het als vrouwen hier letterlijk op straat moeten slapen? Hoe kunnen we spreken overemancipatie als basisveiligheid ontbreekt?”
Oproep
De ombudsman doet daarom een beroep op de Rotterdamse politiek om met een specifiek actieplan te komen voor dakloze vrouwen. “Creëer een veilige dag- en nachtopvang exclusief voor vrouwen. Tijdelijk als het moet, structureel als het kan. Erken deze groep als prioritair, niet ondanks maar juist vanwege hun kwetsbaarheid.”
Er ligt een plicht voor de gemeente, sluit de ombudsman af. “Dit vraagt om bestuurlijke moed en menselijke maat. Een overheid die weet heeft van situaties die moreel, juridisch en mensenrechtelijk onaanvaardbaar zijn, mag zich niet afzijdig houden. Juist
dan geldt een plicht tot handelen.”