Rotterdamse Jan (72) verzamelt oorlogsspullen: ‘Soort uitstel van executie’

Verscholen in de Afrikaanderwijk verzamelt de 72-jarige Jan van der Stel oorlogsspullen. In een net aan 40m2 ruimte liggen helmen, foto’s, geweren, messen en wat niet nog meer. Een inmiddels uit de hand gelopen hobby die ooit begon op een rommelmarkt in Blaak. “En dat boek wat ik daar vond maakte zoveel indruk.”

Voor 7,50 gulden kocht Jan het boek ‘Een brug te ver’ van Cornelius Ryan. Een verhaal over operatie Market Garden. “Die mensen hebben in die tijd zoveel meegemaakt. Dat sprak me enorm aan.” Het boek was het startschot van inmiddels ruim 50 jaar verzamelen. Tijdens z’n werk als bezorger van de apotheek ging hij op z’n brommertje langs inboedels die destijds nog veel op straat stonden: “Dan ging ik even kijken en haalde ik er allerlei oorlogsspullen tussenuit.” Veel spullen werden namelijk weggegooid: “Maar ik zag er de waarde in. Een soort uitstel van executie.” Tegenwoordig wordt er veel naar kringloopwinkels gebracht of komt er veel op Marktplaats terecht. Ook zijn er veel meer verzamelaars bijgekomen.

Het Bombardement
“Ik wist dat ik ‘m had”, roept Jan als hij met een klein fotoboekje tevoorschijn komt. De foto’s laten een Rotterdam voor en na het bombardement zien. “Toen van die ouwe kerel gehad”, vertelt Jan aan zijn medeverzamelaar die ook op bezoek is. “We raakten aan de praat en toen vertelde hij dat hij nog een boek over het bombardement had liggen. Hij zei: ‘Neem maar mee’.” En dit is het niet enige. Ook aan de muur en in allerlei archieflaatjes liggen nog meer foto’s van een verwoest Rotterdam.
Ook de vader van Jan mocht destijds ‘puin ruimen’. “Dan kun je wel raden wat er tussen lag. Dat moesten ze er tussenuit halen. Mijn vader was gevoerde in die tijd samen met kennissen en een neef.” Uiteindelijk heeft ie de oorlog overleefd en is die gevlucht uit Duitsland, maar praten deed ie er niet over. “Van mijn zussen hoorde ik dat ze gewoon een vreemde man voor de deur zagen staan. Zo veranderd was die.”

Het verzamelen houdt voorlopig nog niet op. Veel van de spullen van Jan komen niet perse uit Rotterdam, al ligt er in deze stad nog genoeg: “In Charloisse Lagedijk hebben barakken gezeten. Al die Nederlanders hebben destijds hun wapens daar in de sloot gegooid. Dat is toen dichtgegooid, maar er zitten daar echt historische dingen tussen.”