In een serie portretten van Poolse ondernemers laten OPEN Rotterdam en Vers Beton zien hoe ondernemerschap een manier kan zijn om onder uitsluiting uit te komen en je plek te vinden in een nieuwe stad. Dit portret gaat over Alicja Dulak, eigenaar van café De Spiegel in Carnisse.
“Als ik over de Brienenoordbrug rijd, denk ik altijd: eindelijk thuis”, lacht Alicja, een hartelijke barvrouw met blonde krullen. Al dertig jaar is Rotterdam haar lievelingsstad. “Vroeger, als mijn moeder op bezoek kwam, fietsten we samen door de Maastunnel. En dan terug met achterop een Turks tapijt dat mijn moeder op de markt kocht!”
Op bezoek
Alicja kwam naar Rotterdam om een vriendin te bezoeken. De stad trok haar meteen, ze kon met een paar andere meiden een woning delen en is gebleven. Zenuwachtig waren ze wel, want ze huurden illegaal, en ze zijn ook een paar keer verlinkt. “Dan kun je fluiten naar je twee maanden borg, en moet je weer wat anders vinden”.
Ze werkte bij horecazaken op de Witte de With. “Eerst in de schoonmaak, maar zodra ik wat woordjes Nederlands leerde, mocht ik ook ‘s middags werken.” Een fluitje, een vaasje, dat waren haar eerste woorden Rotterdams. “De Witte Aap was toen al net zo druk als nu.”
“Ik kwam uit een kleine stad. Polen kwam net uit het communisme, er was daar niks. Alles wat mijn vriendinnen en ik alleen van televisie kenden, konden we hier doen.” Na een jaar of negen ging ze samenwonen met haar vriend, een Turkse Nederlander, en kreeg ze een verblijfsvergunning.
Eigen zaak
“Ik had vwo-niveau gedaan in Polen en ik vond het zonde om daar niks mee te doen.” Ze belde de gemeente en kreeg ‘integratieles’, haalde haar rijbewijs en deed een administratiecursus. Ze nam ook een abonnement op het AD. “Op een dag sloeg ik de krant open: bruin café te koop in Charlois. Een paar maanden later was ik eigenaresse. En dat ben ik nu al 16,5 jaar.”
“De kroeg is alles voor de buurt, heel anders dan in Polen: daar is de kroeg alleen een verkoopplek van alcohol. Mensen komen naar mij voor alles. Ik ben geheimhouder en een soort maatschappelijk werker.” Ze ziet hoe de Poolse gemeenschap zich ontwikkeld heeft. “Het is leuk om te zien dat steeds meer Poolse vrouwen eigen bedrijven hebben. Polen zijn erg ondernemend. Kappers, tandartsen, schoonheidsspecialisten in de buurt; ze zijn allemaal Pools.”
Alicja zet zich altijd nog in voor de wijk. Jaarlijks sponsort en mede-organiseert ze een muziekevenement en loterij voor Wosp Sztab, een Pools benefiet dat wereldwijd in januari plaatsvindt. Ze zingt in het Pools en treedt op bij het Volkstheater en festival het Ootje in Charlois. Veel kunstenaars uit de buurt weten daardoor Café De Spiegel te vinden.
Toen ze net in Charlois zat heeft ze geprobeerd een centrum voor Poolse mensen te beginnen. “We kregen alleen een plekje in de bibliotheek, met zoveel regels, daar kon je niks mee. En dan klaagt de gemeente dat we moeten integreren.” Haar tijd om politiek actief te zijn is voorbij, vindt ze. “Ik laat het nu aan jonge mensen.”
Lees vanaf donderdag 22 juni alle portretten, geschreven door Manon Dillen en Willemijn Sneep, op Vers Beton. Bekijk hier de korte documentaire ‘Blijvers: Van Oost-Europese migrant naar Rotterdammer’.
Dit onderzoek is een samenwerking tussen Vers Beton en OPEN Rotterdam en mogelijk gemaakt dankzij het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten en het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.