Preventief fouilleren, een hulplijn, reisverboden: zo wil Leefbaar het OV veiliger maken

Een nieuw actieplan moet het Rotterdamse openbaar vervoer veiliger maken. Leefbaar Rotterdam wil inzetten op strengere maatregelen, zoals preventief fouilleren, zero tolerance voor seksuele intimidatie, een hulplijn, een offensief tegen zwartrijden en een uitbreiding van OV-verboden. De partij heeft het plan 7 november ingediend bij de gemeenteraad en deze wordt later inhoudelijk behandeld.

Ondanks genomen maatregelen blijft veiligheid in het openbaar vervoer een hoofdpijndossier. De afgelopen jaren werd toezicht en handhaving in en rond de metro in de avonduren uitgebreid, maar onveilige situaties zijn nog steeds aan de orde van de dag. Eind oktober liep een tramconductrice nog een gebroken kaak op, toen ze geslagen werd door een reiziger zonder kaartje.

En dus is het tijd voor actie, stelt Leefbaar Rotterdam. “Veiligheid in het openbaar vervoer is dan ook topprioriteit voor Leefbaar Rotterdam”, zo staat in het actieplan geschreven. Daarvoor heeft de partij allerlei strengere maatregelen bedacht. Fractievoorzitter Simon Ceulemans schrijft op de website van Leefbaar Rotterdam: “Maatregelen die keihard nodig zijn om Rotterdammers te laten reizen in een veilig OV. Neem bijvoorbeeld de uitbreiding van OV-verboden: Als je iemand bedreigt met een wapen in de metro, kan je slechts voor 8 weken voor maximaal 3 metrolijnen een verbod krijgen. Voor een aanranding is er slechts een OV-verbod voor maximaal 4 weken voor 1 lijn mogelijk. Belachelijk, dit moet veel strenger!”

Reactie RET
Voor RET heeft het de hoogste prioriteit om onze reizigers prettig en veilig van A naar B te brengen. We waarderen het dan ook dat er vanuit de politiek aandacht is voor dit onderwerp. Om op te treden tegen wangedrag in ons netwerk, kan RET een OV-verbod opleggen. Een dergelijk verbod is aanvullend op een eventuele strafrechtelijke procedure, het is dus én-én. De criteria voor het opleggen van OV-verboden en de voorwaarden zijn afgestemd met het Openbaar Ministerie. Wij zijn en blijven continu bezig om de veiligheid in het OV te waarborgen en zullen deze discussie dan ook met veel interesse volgen.

Veiligheidsrisicogebied
Leefbaar wil het volledige Rotterdamse OV aanwijzen als veiligheidsrisicogebied. Alleen in zo’n veiligheidsrisicogebied, dat door de burgemeester wordt aangewezen, kunnen personen preventief worden gefouilleerd. Preventief fouilleren gebeurt al in een aantal wijken in Rotterdam (zoals het centrum, Charlois en Delfshaven) om zo bijvoorbeeld het wapenbezit terug te dringen en de veiligheid te verbeteren.

Een risicogebied aanwijzen gebeurt niet zomaar: er moeten feiten en omstandigheden zijn die aantonen dat er gevaar dreigt voor de veiligheid van mensen binnen dat gebied. Dat overlegt de burgemeester samen met de hoofdofficier van justitie en de korpschef van de politie. Ook wordt er gekeken naar de privacy van de Rotterdammers.

In mei 2023 werd Crooswijk nog aangewezen als veiligheidsrisicogebied. De wijkraad noemde dat ‘onwenselijk’. Het zou volgens de wijkraad de band tussen wijkbewoners en politie verslechteren en een inbreuk doen op de privacy van hen.

Enquête
Voor het actieplan stelde Leefbaar Rotterdam een enquête op, die door 216 openbaar vervoergebruikers werd ingevuld. Deze reizigers deelden hun persoonlijk ervaringen met onveilige situaties in tram, metro of bus. Sommige Rotterdammers vermijden zelfs het openbaar vervoer op bepaalde tijdstippen, omdat ze zich dan niet prettig zouden voelen.

Uit het onderzoek van Leefbaar Rotterdam blijkt dat veel reizigers het onveilige gevoel herkennen. Maar zeventien van de 216 respondenten geven aan geen onveilige situaties te hebben meegemaakt. Een kwart van de vrouwelijke reizigers geeft aan weleens te maken hebben gehad met seksuele intimidatie. Meer cijfers, net als het hele actieplan, kun je hier vinden.