VIDEO | History Matters over de koloniale expansie in de West

‘Nederland wist dat als je Brazilië wil overnemen als kolonie, dat je je dan gaat bezighouden met slavernij’

De vierde aflevering van History Matters gaat terug naar het begin: naar het zuidelijk Atlantisch gebied in de periode 1610-1683. Historicus Erik Odegard gaat in op de rol van Nederland in Brazilië en in de landen aan de Westkust in Afrika. Ook is er een voordracht van storyteller Britney Lindo.

“Als we denken aan Nederlandse expansie, denken we vaak aan Suriname als plantagekolonie of aan Curaçao als entrepot van mensenhandel”, legt historicus Erik Odegard uit. “Maar de Nederlandse betrokkenheid bij slavernij kent een langere voorgeschiedenis, die richt zich niet op de Cariben en de ‘Wilde kust’. Maar meer op het zuidelijk Atlantisch gebied, waar Portugal in Brazilië en aan de Atlantische kust in Afrika, belangrijke vestigingen had.”

Odegard vertelt dat men in Nederland op officieel niveau goed op de hoogte was van het systeem dat de Portugezen rond 1550 hadden opgebouwd. “De bewindhebbers wisten heel goed dat als je Brazilie wil overnemen als suikerproducerende kolonie, dat dit betekent dat je je bezig gaat houden met slavernij. Het was niet een kwestie van ‘men komt in Brazilië en komt erachter dat dit gebeurt’. Dit was het hele plan.”

Erik Odegard is historicus bij het Internationaal Instituut Sociale Geschiedenis. Hij heeft onderzoek gedaan naar particuliere investeringen in Nederlands Brazilië in de 17de eeuw en naar gouverneur Johan Maurits.

Bekijk op dinsdag 4 januari deel twee van deze aflevering. Vorige afleveringen van History Matters zijn hier terug te kijken en zijn ook te vinden op de website van Gedeeld Verleden, Gezamenlijke Toekomst Rotterdam.