Er geldt een lachgasverbod sinds 1 januari 2023. Het handelen en in bezit zijn van de softdrug is verboden, toch levert het product tot op heden problemen op. De patronen worden namelijk vaak op straat gegooid en het opruimen ervan kost de gemeente Rotterdam bijna anderhalf miljoen euro per jaar. Zwerfie Rotterdam heeft hier iets op bedacht.
In een brief aan wethouder Karremans wordt voorgesteld dat de gemeente Rotterdam producenten van lachgascilinders aansprakelijk moet stellen voor de maatschappelijke kosten van dit afval. De cilinders vallen onder regelgeving voor vervoer van gevaarlijke stoffen, dus is het ophalen van de flessen lastig en duur.
Het afvoeren, het handmatig verwijderen van de flessen uit het restafval en het risico op ontploffingen dat het met zich meebrengt, zorgen voor een wekelijkse rekening van 26.000 euro. De cilinders kunnen namelijk voor grote schade zorgen als deze ontploffen in vuilniswagens of bij de afvalverwerking. De kosten voor het opruimen en verwerken van lachgascilinders zijn nu voor de burger en bedrijven als de AVR. De gemeente huurt momenteel nog een gespecialiseerd bedrijf in om de patronen af te voeren. Als het aan Zwerfie ligt, is dit in de nabije toekomst niet meer het geval. Sinds juli vorig jaar wordt een uitgebreid juridisch onderzoek uitgevoerd.
Wet- en regelgeving
Hoe kan een producent opdraaien voor de kosten wanneer het hier in Nederland eigenlijk niet mag bestaan? Er bestaat al zoiets als de ‘besluitregeling voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid’. Dit houdt in dat de leverancier ‘van wieg tot graf’ aansprakelijk is voor zijn eigen product, op dit moment geldt dit nog niet op lachgaspatronen, maar wel in supermarkten. “Uit het onderzoek bleek dat er wel degelijk draagvlak is om nieuwe regelgeving te vormen en de kosten in de toekomst via producenten te verhalen”, legt Ivo van Zwerfie Rotterdam uit.
Symptoombestrijding
Voordat het lachgasverbod inging, zat er nog een borg op de flessen. “Dat mag nu niet meer. Je mag geen vormen van statiegeld toepassen wanneer het gaat over iets wat hier illegaal is en in Nederland überhaupt dus niet mag bestaan’’, gaat Ivo verder. De organisatie maakt zich ernstige zorgen om de zwervende patronen, maar de hoop zijn ze niet verloren. “Toch zijn er wel al alternatieven, statiegeld mag dan bijvoorbeeld niet, maar bij de milieustraat in Dordrecht worden nu bioscoopbonnen uitgedeeld wanneer je je patroon inlevert’’, vertelt Ivo. Toch ziet Ivo hier geen toekomst in. ‘’Ook die bonnen worden uiteindelijk uit onze zak betaald. In de toekomst zou berekend moeten worden hoe groot de rol van bijvoorbeeld een bedrijf als Fastgas is in de vervuiling van de stad. Idealiter zou op basis daarvan worden besloten wat hun bijdrage moet zijn in het verhelpen van de zwervende patronen.”