Het nieuws dat de Pompenburgflat gesloopt wordt is voor veel bewoners een keiharde klap. Al jaren protesteren zij tegen deze sloop en de plannen voor de herinrichting van Hofplein, maar al dit blijkt tevergeefs. OPEN Rotterdam heeft de sloop van de Pompenburgflat van begin tot eind gevolgd. Wij lichten de samenloop van omstandigheden vanuit het perspectief van de bewoners uit.
2018
De eerste geluiden van het mogelijk verdwijnen van de Pompenburgflat dateren uit 2018. Toen sprak het stadsbestuur haar wens uit om de torenflats, zoals die rond het Pompenburg, te willen verplaatsen om meer woningen in de binnenstad te kunnen bouwen.
2021
Pas drie jaar later begint deze wens serieuze vormen aan te nemen. Woningcorporatie Havensteder wil een nieuwe woontoren van 250 meter hoog bouwen, ten koste van de bewoners in de Pompenburgflat. Het merendeel van de bewoners is het hier niet mee eens: ze willen tenslotte niet vertrekken uit hun woning. In de onderstaande reportage van februari 2021 zie je hoe Menno Janssen, die zich wel vaker inzet tegen de sloop van Rotterdamse woningen, de bewoners toespreekt: “De bal is aan jullie, jullie zullen vol moeten houden.”
Het volgende protest volgt in juli. Op dat moment heeft de Gemeente Rotterdam net samen met woningcorporatie Havensteder en ontwikkelaar Red Company aan tafel gezeten voor het herontwikkelingsproject RISE. Dit project zou tevens het eind van de Pompenburgflat betekenen. Eerst zou de ene helft gesloopt, waarna de ander, met een duur van drie jaar per helft. Er zouden torens in de plaats komen, waar de bewoners zouden kunnen terugkeren, maar of ze dat willen en of ze daar het geld voor hebben, is de vraag.
Ook de tweedelige sloop en de potentiële geluidsoverlast die dat zou kunnen veroorzaken, is een grote zorg onder de bewoners. Daarnaast is er een gebrek aan communicatie. “We hebben het in de krant moeten lezen”, vertelt Marianne Kuijpers van de Bewonerscommissie van Pompenburg.
Deze protesten voor de Pompenburgflat keren regelmatig terug. Ook hangen er doeken op de balkons, waarop wordt gevraagd hen niet te slopen. In oktober gaan we langs bij bewoner Emmy en ook wethouder Faouzi Achbar is erbij. Hij vraagt Emmy onder meer naar hoe het zou zijn als alles netjes verhuisd wordt, maar uit ook zijn zorgen over het ‘bulldozer’-beleid van de gemeente. Ook het feit dat de woningen net zijn verduurzaamd, leidt tot verwarring. “Geldvernietiging”, vindt bewoner Emmy. De verduurzaming kostte Havensteder 3,2 miljoen euro.
Ruim een week later besluit de gemeenteraad dat de Pompenburg gesloopt mag worden. Dit betekent dat er is ingestemd met de bouw van drie torens aan het Hofplein, de Coolsingel en Pompenburg binnen het genoemde project RISE. De huidige woningen moeten niet alleen plaatsmaken voor nieuwe woningen, maar ook voor horeca.
Marianne Kuijpers is teleurgesteld, maar niet verbaasd over deze uitkomst. “We hadden ook met de bewoners besproken dat ze niet moeten schrikken als met de nota zou worden ingestemd.” Langzaamaan raakt ze haar vertrouwen in de politieke partijen kwijt. “Ze stappen af van hun visie en eerdere uitspraken om dan ‘voor het grotere goed’ te stemmen.”
2022
In mei lijkt er eigenlijk al geen weg meer terug. De plannen voor het nieuwe Pompenburg worden steeds concreter. De plannen bestaan uit 3 woontorens van tweemaal 150 meters en een toren van 250 meter. Van de in totaal ca. 1400 woningen in het plan is tenminste 20% van deze woningen in het sociale segment en in totaal 50% van de woningen zijn in de betaalbare categorie. Het moet een gebied met veel groen worden, waarbij de auto te gast is en fietsen en wandelen wordt aangemoedigd. De bouw begint, als alles volgens plan gaat, in 2024.
Treurig nieuws voor de bewoners van de flat, die er al jarenlang wonen. Neem Juana en Helmuth: zij besluiten in november om op 78-jarige leeftijd te trouwen, om de verdrietige situatie toch op te vrolijken. “Verhuizen doe je niet even, het grijpt heel erg in op je hele wezen.” Het idee geeft het getrouwde stel angst: “Dat we het niet overleven, het geeft zoveel stress.” Helmuth zal tot het eind vechten voor zijn plek in de flat.
2023
Helmuth is niet de enige die niet zomaar opgeeft. Bijgestaan door de SP organiseren de bewoners een pop-up vastgoedbeurs, waarin de uniekheid van de flat wordt uitgelicht. “Slopen is echt zonde”, vertelt Emin Basoglu van de SP. Helmuth vult aan: “Ik ga niet die nieuwe toren in.”
En toch komt 21 februari het nieuws dat de Pompenburgflat gesloopt gaat worden. De verwachting is dat de sloop in 2025 zal beginnen.