Uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau uit 2022 blijkt dat ruim driekwart van de Nederlanders denkt dat polarisatie toeneemt. Ook heeft ruim 1,4 miljoen Nederlanders contact of verminderd of verbroken vanwege extreme meningen of versterkte tegenstellingen. Tijdens Diversity Day op 3 oktober staan OPEN Rotterdam en Rotterdam Centraal stil bij diversiteit en inclusiviteit met de talkshow Diversity Talks. Het tweede deel van Diversity Talks draait om polarisatie. Wat merken Rotterdammers hiervan? Hoe gaan we ermee om? En waar liggen de oplossingen?
In het tweede deel van Diversity Talks zit OPEN Rotterdam presentator Zoë Pinto e Neto om de tafel met Iris van der Graaf, voorzitter van Rotterdam Pride; Carlos Gonçalves, Voorzitter van Stichting Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst; en Karin Oppelland van antidiscriminatiebureau RADAR, waar ze trainingen geeft. Ze praten over polarisatie in de stad. Wat merken Rotterdammers hiervan? Hoe gaan we ermee om? En waar liggen de oplossingen?
Neemt polarisatie toe?
Uit onderzoek van Sociaal Cultureel Planbureau blijkt namelijk dat in 2022 driekwart van de Nederlanders denkt dat de polarisatie steeds erger wordt. Iris van der Graaf – ook werkzaam bij COC Rotterdam – merkt vooral dat polarisatie heftiger wordt. “Polarisatie wordt niet per se meer, maar steeds feller. Met steeds meer verbaal geweld en met steeds meer kracht. Wat wij (de lgbtiq+ community) meemaken wordt steeds heftiger.
Iris ziet op veel vlakken polarisatie in de stad. “Van jong tot oud maken we dingen mee die heftig zijn. Ouders die kinderen uit huis zetten, pesten op school, discriminatie op de werkvloer. Met als gevolg dat mensen meer in hun schulp kruipen.”
Onbegrensd je mening uiten
Ook Carlos Gonçalves – voorzitter van een stichting die zich inzet voor meer begrip en verbinding in de stad door kennis en bewustzijn over ons gedeeld verleden – merkt net als Iris dat polarisatie vooral heftiger wordt. “Polarisatie is een succesvol model. Een business model zelfs. Je ziet nu dat op elke maatschappelijke ontwikkeling mensen gaan polariseren.”
Dat komt volgens Carlos door een onwil om nog naar elkaar te luisteren: “Mensen hebben stellingen ingenomen en zijn niet meer bereid om naar andere hoeken te luisteren. Daardoor is het heel lastig om met elkaar in gesprek te gaan. Als je niet bereid bent om overtuigd te worden door meningen van anderen wordt het een heel moeilijk verhaal.”
Carlos stelt verder dat vrijheid van meningsuiting niet iets onbegrensd is, maar verantwoordelijkheden met zich meebrengt. “Wat je zegt, hoe je het zegt, moet het zo grof? Juist de mensen die alles onbegrensd zeggen, zijn de mensen die zeggen dat ze niks meer mogen zeggen.
Meer verbinding
Polarisatie zorgt er dus voor dat mensen steeds meer lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. Karin Oppelland maakt zich hard voor thema’s als discriminatie, vooroordelen en inclusie en is werkzaam bij antidiscriminatiebureau RADAR. “Wat wij doen is die tweedelig. We hebben een afdeling klachtenbehandeling. Zo hoef je niet rechtstreeks naar de politie als je discriminatie meemaakt. Daarnaast preventie, door middel van dialoogsessies, talks en trainingen.”
Volgens Karin mag je eigenlijk alles zeggen. “Maar hoe zeg je het, met wat voor toon en tegen wie? Voegt het iets toe en wat is het doel van wat je zegt?” Karin vertelt dat het belangrijk is om je te kunnen inleven in de ander. Zo kun je iemand tegenover je beter begrijpen. Dat doet zij ook tijdens haar trainingen. “Aan de hand van persoonlijke ervaringen ga je met elkaar in gesprek. Zo kan je naar elkaar toe komen. Zodat je weg kan van die stereotypen. De kennis moet van het hoofd naar het hart gaan. Het belangrijkste is vragen stellen.”
Over Diversity Talks
In deze driedelige serie tafelgesprekken gaat OPEN Rotterdam in gesprek over inclusiviteit in de stad, polarisatie en inclusie op de Rotterdamse werkvloer. Kijk alle afleveringen hier terug.
Deze serie is mede mogelijk gemaakt door NS Rotterdam Centraal. De productie wordt onder redactionele verantwoordelijkheid van OPEN Rotterdam gerealiseerd.