Hoe crisis op crisis dezelfde Rotterdamse gezinnen raakt

Angeniet Berkers

Zowel de coronacrisis als het toeslagenschandaal kwamen in Rotterdam het hardst aan. En daar kwam de oorlog in Oekraïne met stijgende energieprijzen bovenop. Het verhaal van drie Rotterdamse zussen laat pijnlijk zien hoe crisis na crisis bij dezelfde mensen terechtkomt. Vers Beton en OPEN Rotterdam volgden de afgelopen maanden Nilda (45), Dulce (42) en Fatima (40) en hun gezinnen: een familie uit Rotterdam die zich bevond op het kruispunt van drie crisissen.

Bijzondere band
De familie Gonçalves Tavares is hecht, maar de band tussen Fatima, Nilda en Dulce is extra speciaal. Ze videobellen dagelijks, soms wel drie keer op een dag. Nilda, de oudste, woont met haar twee kinderen en partner in Schiedam en werkt als verpleegkundige op de longafdeling van het Erasmus MC. Ze heeft collega’s nooit verteld dat ze gedupeerde is van het toeslagenschandaal. “Ik wil niet zielig gevonden worden.” De Belastingdienst stelde in 2014 vast dat ze meer dan twintigduizend euro moest terugbetalen.

Dulce, de middelste, is handhaver bij de gemeente Rotterdam en woont met haar drie volwassen kinderen in Bergschenhoek. Ze zet zich actief in voor de gedupeerden van het toeslagenschandaal en verscheen diverse keren in de media. Haar schuld bij de Belastingdienst was 196 duizend euro. Fatima, de jongste, werkt als verkoper bij de H&M en woont met haar twee kinderen in Delfshaven. Ze moest de Belastingdienst 42 duizend euro terugbetalen.

Betalingsproblemen
Het was niet een oorlog of een dodelijk virus dat hun levens het meeste schade toebracht. Dat waren de ambtenaren van de Belastingdienst. Met kinderen, partners en ex-partners meegeteld zijn in totaal negentienduizend Rotterdammers getroffen door het toeslagenschandaal, blijkt uit een conservatieve schatting van Vers Beton en OPEN Rotterdam. Daarmee is zo’n drie procent van alle Rotterdammers getroffen.

Nog voor de afronding van het toeslagenschandaal wordt Rotterdam in 2020 getroffen door een nieuwe crisis: corona. Veel inwoners raken besmet en nergens zijn zoveel doden als hier. Vooral de lagere inkomens worden in deze crisis getroffen, en dat geldt opnieuw voor de energiecrisis van 2022. De grootste betalingsproblemen bestaan in Charlois, Feijenoord en Delfshaven: wijken waar ook veel gedupeerden van het toeslagenschandaal wonen.

Scheidslijnen
Een laag opleidingsniveau, armoede en een migratieachtergrond zijn de terugkerende kenmerken die het gezinnen extra moeilijk maken. In alle drie de factoren blinkt Rotterdam uit. “De scheidslijnen, de verschillen tussen groepen, zijn de afgelopen tien jaar verdiept”, zegt voorzitter van de Sociaal-Economische Raad Kim Putters begin dit jaar op Radio 1. Volgens hem heeft Nederland de problemen omtrent ongelijkheid te lang onderschat en merken we daar nu als samenleving de gevolgen van.

Lees het hele verhaal over Nilda, Dulce en Fatima van Adrian Estrada bij Vers Beton.

Deze publicatie is tot stand gekomen dankzij steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten en het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.