Hoe gaan musea om met het koloniale verleden? En wat houdt decolonizing the museum in? Dat is het onderwerp van aflevering 8 van History Matters waarin Hasna El Maroudi in gesprek gaat met historicus Liane van der Linden. Ook is er spoken word van Gershwin Bonevacia.
Liane van der Linden geeft een college over decolonizing the museum en begint haar verhaal met het kolonisatieproces. Ze neemt de zaal mee naar de internationale koloniale en uitvoertentoonstelling in 1883 in Amsterdam. “Het doel van die manifestatie was allereerst de uitbreiding van handelscontacten en een nieuwe afzetmarkt voor Nederlandse producten”, legt ze uit. “Deze economische doelstelling was ingebed in een koloniale denkwereld waarin het Westen voor zichzelf een beschavings- en een verheffingsopdracht zag en waarmee de koloniale bezetting en het racisme werden gerechtvaardigd. Dat ging hand in hand.”
Het woord nemen
Dit perspectief veranderde pas toen er een einde kwam aan het koloniale tijdperk. “Niet meteen, want de onafhankelijkheid van Indonesië betekende voor Nederland een groot economisch en gezichtsverlies. De nieuwe staat Indonesië moest ook lang niets van de ex-kolonisator hebben”, aldus Van der Linden. “Tot het begin van de jaren 60 waren er geen exposities over Indonesië. Dat er toch een perspectiefverschuiving kwam, was een direct gevolg van de koloniale emigratie naar Nederland van Indische Nederlanders, Indo-Chinese Molukkers en ook Indonesiërs. Zij lieten zich niet meer alleen als onderwerp van exposities neerzetten. Zij wilden zelf het woord. Dat namen ze en dat kregen ze.”
Liane van der Linden is historicus en werkzaam in de culturele en erfgoed-sector. Samen met Alexandra van Dongen schreef ze een hoofdstuk in het boek ‘Koloniale collecties in Rotterdam’ en ze was co-redacteur van het boek ‘Rotterdam, een postkoloniale stad in beweging’.
Alle afleveringen van History Matters zijn hier en op de website van Gedeeld Verleden, Gezamenlijke Toekomst Rotterdam, terug te vinden. Volgende week zie je het vervolg van deze aflevering, met o.a. Maria Rey-Lamslag, Alexandra van Dongen en Chris Opgenoort.
Foto’s: Nicky do Rosario