Een meerderheid van de Eerste Kamer lijkt de omstreden spreidingswet te gaan steunen, maar de wet blijkt een harde opgave te worden voor Rotterdam. De wet gaat namelijk in tegen de afspraak die de vier Rotterdamse coalitiepartijen in 2022 maakten. De partijen besloten toen nooit meer dan 500 asielzoekers in Rotterdam op te vangen.
Met de komst van de spreidingswet wordt Rotterdam dus gedwongen meer dan 500 asielzoekers op te vangen. Naar schatting zal het aantal asielzoekers dat de stad moet opvangen verdrievoudigen.
Waarschijnlijk gaat de wet volgende maand in. In Nederland zijn er namelijk 111 gemeenten, van de 342 gemeenten in totaal, die al jaren geen asielzoekers opvangen. Hierdoor raken sommige gemeenten overvol en ontstaan er noodsituaties, zoals in de zomer van 2022 in Ter Apel. En als staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel, VVD) vervolgens de gemeenten afbelt om te kijken wie nog extra asielzoekers kan opnemen, zijn het telkens dezelfde gemeenten die te hulp schieten. Met de spreidingswet moet dat veranderen.
Maar voordat het kabinet overgaat op dwang, wordt er eerst gestart met een vrijwillige fase, waarin gemeenten drie maanden de tijd krijgen om zelf uit te zoeken en te laten weten hoeveel extra plekken zij vrij hebben. Daarna krijgt de provincie nog tot 1 november 2024 de tijd om ruimte te vinden voor extra plekken. Maar mocht in november blijken dat er nog steeds te weinig plekken zijn, dan kan het kabinet gemeenten dwingen om toch meer asielzoekers op te nemen.
‘We hebben afspraken gemaakt’
Ook Rotterdam zal dus naar alle waarschijnlijkheid meer dan de afgesproken 500 asielzoekers op moeten gaan vangen. Het maximale aantal is zo afgesproken in het coalitieakkoord, maar dat was voor het uitbreken van de asielcrisis. In 2022 is opnieuw over het aantal gediscussieerd, maar toen besloot het Rotterdamse college zich toch vast te houden aan de maximale 500. “We hebben afspraken gemaakt, dat is een getal en dat voeren we uit”, besloot wethouder Faouzi Achbar (DENK) destijds.
Hoe de uitwerking van de wet er precies uit gaat zien is nog niet duidelijk. Alle gemeenten, waaronder ook de gemeente Rotterdam, moeten de komende tijd aan de bak om aan de voorwaarden van de nieuwe wet te voldoen.
Rotterdammers over de spreidingswet
Een vrouw die wij spreken in Katendracht vertelt: “Ik vind het wel goed, als je kijkt naar alle chaos kan je dat niet op één stukje duwen.’’ Een andere Rotterdammer vertelt dat hij het ook goed vindt. “Het lijkt mij dat het voor iedereen beter is, zowel voor de autochtoon als allochtoon dat het gemengd wordt en dat het niet geconcentreerd wordt op één plek.”