Rotterdam schrijft de meeste gemeentelijke boetes uit van Nederland, blijkt uit onderzoek van Vers Beton en OPEN Rotterdam. Hoe komen de regels in de stad tot stand? En draagt het strenge handhaven daarvan bij aan de leefbaarheid?
“Aboutaleb weet dat ik een borreltje op heb.” Met een smoes proberen twee mannen onder een bon uit te komen van bijzondere opsporingsambtenaren (boa’s). De twee zitten rustig op een snikhete zomerdag met een blikje bier in hun hand op een bankje aan de Willem Ruyslaan. Door de muziek uit het gebouw van het nabijgelegen studentencorps heen proberen ze de boa’s op andere gedachten te brengen. “Aboutaleb gaat de boete seponeren”, bluft één van de mannen terwijl de boa’s de bekeuring van honderd euro per persoon registreren. In het gebied geldt een verbod op het drinken van alcohol. Als de boa’s omkeren, ruimen de mannen hun spullen op en vertrekken naar huis.
Meer boa’s
Rotterdam is de boetehoofdstad van Nederland. Vergeleken met Utrecht, Den Haag en Amsterdam schrijft Rotterdam de meeste gemeentelijke bekeuringen uit, blijkt uit onderzoek van Vers Beton en OPEN Rotterdam. Ook heeft de stad relatief de meeste boa’s van de vier grote steden: 401. Het nieuwe college streeft nu zelfs naar 500 handhavers, valt te lezen in het nieuwe coalitieakkoord. De boa’s zorgen voor de handhaving van de plaatselijk geldende regels, die worden vastgesteld in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Die werd in 10 jaar tijd 68 bladzijden dikker en is nu 247 pagina’s lang.
Wildplassen
Sinds 2018 schrijft Rotterdam jaarlijks de meeste boetes van Nederland uit. Op de eerste plaats in de top drie meest uitgeschreven boetes in 2021 staat wildplassen (663 keer), ‘aangebroken flessen alcohol bij zich hebben in openbare ruimte’ (512 keer) en ‘alcohol nuttigen op openbare plaats’ (358 keer). In totaal leveren deze drie delicten €184.394,- op. Ter vergelijking, in de grotere gemeente Amsterdam is dat voor dezelfde vergrijpen €160.475,- in 2021.
Spontaniteit verdwijnt
Het schrijven van boetes is niet een doel op zich, benadrukt wethouder handhaving Vincent Karremans. “Het is een middel om, waar nodig, op te treden om de stad schoon, heel en veilig te houden.” Maar ombudsvrouw Marianne van den Anker denkt daar anders over. “Bij een stad als Rotterdam hoort overlast. Er is nu altijd wel een regel die je overtreedt.” Gevolg is dat steeds minder mensen iets in hun buurt willen organiseren. “De spontaniteit verdwijnt uit de stad, je kunt niks meer ondernemen zonder dat er een handhaver langskomt.” Toch wordt er zelden gekeken of een regel werkt, ontdekten Vers Beton en OPEN Rotterdam.
Lees het hele onderzoek van Romy van Dijk en Ko Musters op Vers Beton. Dit onderzoek is een samenwerking van OPEN Rotterdam en Vers Beton en wordt mede mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.